1. Giriş

Almanya, Vatandaşlık Kanunu’nda bu yıl yaptığı modernizasyon ile aynı doğrultuda Fırsat Kartı (Chancenkarten) uygulaması hakkında önemli değişiklikler yapmıştır. Bu uygulama, 01.06.2024 tarihinden sonraki başvurular için geçerli olacaktır.

Söz konusu uygulama ile ilgili yapılan değişiklikler ile bu değişikliklerin çalışma ve oturum izinleri üzerinde oluşturacağı etkilere işbu bültende yer verilmektedir.

2. Almanya’da Yeni Fırsat Kartı Uygulaması

v Genel Olarak Fırsat Kartı (Chancenkarten): Öncelikle belirtmek gerekir ki Fırsat Kartı uygulaması, bir tür oturum iznidir. Almanya, bu uygulama ile Avrupa Birliği (“AB”) ülkeleri dışındaki ülke vatandaşlarının iş arama sürecinde, ülkeye girişlerinin sağlanmasını ve oturum iznine sahip olmasını mümkün kılmaktadır.[1]

v Fırsat Kartı Başvurusu İçin Aranan Şartlar: Söz konusu uygulamaya başvurulması için, vatandaşlık, eğitim, dil ve ekonomik şartlar olmak üzere toplamda dört temel unsur bulunmaktadır.

İlk şartın, yukarıda belirtildiği gibi, başvurucunun AB dışındaki ülkelerin vatandaşı olması şartı olduğu belirtilebilir. Başvuracak kişinin en az iki yıllık bir eğitimi tamamlamış olması gerekmektedir. Başvurucu, Almanca dilinde en az A1 seviyesinde veya İngilizce dilinde en az B2 seviyesinde geçerli dil sertifikasına sahip olmalıdır. Belirtilen dil seviyelerinin tespiti konusunda Ortak Avrupa Dil Referans Çerçevesi (“CEFR”) kriterleri dikkate alınmaktadır. Ekonomik olarak sağlanması beklenen şart ise, başvurucunun Almanya’da kaldığı süre boyunca kendi yaşam masraflarını karşılamasıdır. Ekonomik olarak sağlanması gereken asgari şartlar her yıl için güncellenmektedir.

Almanya hükümeti tarafından hangi meslek gruplarının söz konusu başvuru için “nitelikli iş” sayıldığı da belirtilmektedir. Bu mesleklere örnek olarak, inşaat ve dağıtım yöneticiliği, belirli mühendislik branşları, dişçilik ve mimarlık gösterilebilir[2]. Söz konusu uygulama yönünden bir yaş sınırı belirtilmemekle beraber başvurucunun 35 yaşını doldurmamış olması ve 35-40 yaş aralığında olması hususları değerlendirme aşamasında göz önüne alınmaktadır. Benzer şekilde dil yeterliliği konusunda da A1 düzeyinde Almanca dil yeterliliği kabul edilmekteyken daha ileri seviyelerde Almanca dil yeterliliğine sahip olunması da başvurunun değerlendirilmesi aşamasında önem arz eden bir kriterdir.

v  Fırsat Kartının Özellikleri ve Sağladığı İmkanlar: Fırsat Kartı, başvuran kişilere iş aramaları için bir yıla kadar oturum izni vermektedir. Bu sürenin bitiminde bu uygulama kapsamında yeniden bir süre uzatılması mümkün değildir. Ancak başvuran kişi, söz konusu bir yıllık sürenin bitiminde şayet diğer oturum izinleri konusunda yeterlilikleri sağlıyor ise diğer oturum izinlerine başvurma imkanına sahip olabilecektir. Bu noktada önemi gereği belirtmek gerekir ki, diğer oturum izinleri konusunda başvuruların değerlendirilmesi hususu Almanya’daki ilgili Göç İdaresi’nin yetkisindedir.

Fırsat kartı, başvuran kişilere haftalık 20 saate kadar çalışma izni, iki haftalık deneme süresinde çalışma imkânı vermektedir. Uygulamanın başvuruculara sunduğu bir diğer kolaylaştırıcı imkân ise kişilerin kendilerine uygun işi bulana kadar iki haftalık deneme süresinden sayı sınırlaması olmaksızın yararlanabilmeleridir.

v Fırsat Kartı ile Mavi Kart (Blue Card) Arasındaki Farklılıklar: Almanya 2024 yılında yüksek maaşla çalışan kalifiye iş gücü için, göç unsurlarını kolaylaştıran “Mavi Kart” uygulamasını yeni Vatandaşlık Kanunu ile birlikte güncellemiştir.[3]

Mavi Kart sahiplerinin aile üyelerini de kapsayan yenilikler ile Almanya’nın uluslararası iş gücü piyasasında rekabet gücünün artacağı öngörülmektedir. Mavi kart ile fırsat kartının çalışanların Almanya’ya gelmesini kolaylaştırması amacı yönünden benzerlik gösterdiği düşünülse de iki uygulama arasında esaslı farklılıklar bulunmaktadır.

Mavi Kart başvurusu için başvurucunun yükseköğrenim görmüş olması koşulu aranmaktadır. Fırsat Kartı başvurusu için ise başvurucunun iki yıllık bir eğitimi tamamlamış olması yeterli görülmektedir. Başvurucuların sağlaması gereken yıllık kazanç miktarı her yıl için güncellenmekle birlikte iki uygulama arasında farklılıklar bulunmaktadır. Fırsat Kartı için aranan kriterler yukarıda belirtildiği üzere pek çok yönden mavi karttan farklılık göstermektedir. Bu doğrultuda iki uygulamanın sunduğu olanaklar da farklılıklar barındırmaktadır.

3. Sonuç

Almanya, belirttiği meslek dallarında çalışan kişi sayısının yıllar içinde azalacağını öngörmekte ve bu potansiyel sorunu şimdiden çözmeyi hedeflemektedir. Bu hedef doğrultusunda AB dışındaki ülke vatandaşlarına iş aramaları için sınırlı süreli bir oturum izni vermeyi amaçlamaktadır.[4]

Almanya’nın söz konusu uygulamayla birlikte, Vatandaşlık Kanunu’nu ile benzer doğrultuda, ülkesine olacak kalifiye göç konusunda olanakları arttırdığı görülmektedir.

Saygılarımızla,

Gülaç Hukuk Bürosu