Giriş

 Vize, kişinin vatandaşı olduğu ülke dışında başka bir ülkeye seyahat edebilmesi amacıyla ilgili makamlardan alınan resmi bir izin türüdür. Bu anlamda günümüz globalinde Amerika Birleşik Devletleri’nin (“ABD”) birçok ticari işletme ve tacir adına önemli bir yere sahip olduğu ve dünya genelinde pazar payının oldukça geniş ve çeşitlilik içerdiği bir gerçektir.

Tüccarların ve uluslararası ticaret ile ilgilenenlerin, Amerika Birleşik Devletleri’ne sorunsuz bir şekilde giriş çıkış yapabilmeleri ve ticari olanaklardan faydalanabilmeleri için bazı izinler almaları gerekmektedir.

Ülkemizde faaliyet gösteren ve ABD’de yeni bir şirket kurmak, ofis açmak yahut ABD’de var olan bir işletmeye yatırımda bulunmak suretiyle vize almak isteyen tacirler ve çalışanlarına ülkemiz ile ABD arasında yapılan anlaşmalar uyarınca birtakım vize türleri ile kolaylık sağlanmıştır. Bu bilgi bülteninde E-1, E-2, EB-5, L1-A ve L1-B vizeleri inceleniyor olacaktır.

B.  Vize Türleri

E-1 Vizesi: Bu vize türü, bireylerin veya şirketlerin çalışanlarının, uluslararası ticareti gerçekleştirmek amacıyla ABD’ye girmesine izin veren bir vize türüdür. Her ne kadar ismen “ticaret” şartı aranmakta ise de ticaret tanımı kesin değildir. Mal ticareti, hizmetler ve hatta bankacılık için dahi bu vize başvurusu geçerli olabilir. Gerçekleşmesi gereken ticaret montanında ise bir sınırlama yoktur.

Bu anlamda vize başvurucusuna dair şartları incelemek gerekirse; vize sahibi, kesin olarak tanımlanmayan, “önemli ticaret” ile uğraşmak istediklerini göstermeli ve bu ticari faaliyet çerçevesinde gerçekleştirilen ticaret hacminin en az % 50’si ABD ile ülkemiz arasında olmalıdır.

Ticaret; bankacılık ve sigortacılık, turizm, teknoloji veya gazetecilik dahil olmak üzere malların, taşımacılığın veya fiziki olmayan hizmetlerin fiziki hareketi şeklinde olabilir.

E1 ticaretçi vizesi başvuru sahibi, vize süresi sonunda kendi ülkesine geri dönmek istediklerine dair kanıt sağlamaya hazır olmalıdır. Bu vize türü ile 2 veya 5 yıla kadar ABD’de kalma olanağı sağlanmakta olup Green Card hakkı sağlanmamaktadır.

E-2 Vizesi: Ticari faaliyete dayalı vizeler içerisinde en avantajlı ve popüler olanı E-2 yatırımcı vizesidir. En kısa şekli ile, ABD’de şirket kurarak yatırım yapmayı taahhüt edenlere ya da ABD’de bulunan mevcut bir işletmeyi devralarak yatırım amaçlayanlara verilen vize türüdür.

Bu anlamda vize başvurucusuna dair şartları incelemek gerekirse; aranan en önemli şart vize başvurucusunun, var olan bir işletmenin satın alınması yoluyla vizeye başvuruluyor ise, bu işletmenin geçmişe dönük olarak kar ettiğinin, istihdam sağladığının ve büyüme potansiyeli olduğunun göstermesi gerekir.

Burada devralınan işletmenin Amerikan işletmesi olması, başvurucunun bu işletmenin tamamına yahut çoğunluk hissesine sahip olması, işletmede belli sayıda tam ve/veya yarı zamanlı Amerikalı ya da yasal çalışma izni olan yabancı ülke vatandaşı personel çalıştırılması, sunulacak iş planı ile şirketin belirli bir sürede amaçlanan hedef kazanca ulaşabileceğinin ispatlanması, belirli bir miktar likit fonun, kaynağının izah edilebilir olması şartıyla, ABD’ye getirilmesi başvurunun kabulü açısından oldukça önem arz etmektedir.

Bu anlamda sahibi olunan şirkette, yönetici/idari pozisyonlarda çalışılması, bahse konu işletmeden maaş veya gelirden pay alınması da mümkündür. İşletmenin faaliyetlerini sürdürmesi adına zorunlu olduğunun ispat edilmesi durumunda diğer çalışanlar için de E-2 vizesi alınabileceğini belirtmek isteriz.

Yatırım yolu ile vizeye başvurulması halinde ise; bu yatırımın aktif olması ve bankadaki nakit para, hisse senedi, arsa ya da kar amacı gütmeyen bir organizasyona yapılacak yatırım ile E2 vizesine başvurulmaması gerekmektedir. Başvurucunun yatırım yapılan iş koluna dair tecrübe sahibi olduğu ve işi bildiğini ispatlaması, yatırım yapılan işletmeden kar elde ediliyor olması aranan diğer şartların arasında yer almaktadır.

Bu vize türü ile başvurucu; eşi ve 21 yaşını doldurmamış çocuklarını da beraberinde ABD’ye getirebilecektir. Bu anlamda başvuru sırasında başvurucunun ABD’de ailesi ile beraber yaşamını idame ettirmeye yetecek kadar gelirinin olduğunu ispatlaması gerekmektedir. Türkiye’den yapılacak başvurularda mülakat şartı bulunduğu unutulmamalıdır.

EB-5 Vizesi: Yatırımcılar, girişimciler ve ABD’de iş kurmak isteyenler için sağlanan bir göçmen vizesidir. Bu vizeye hak kazanmak için yatırım şartı bulunmakta olup bu tutar en az USD 800.000 olmalıdır.

Yapılacak bu yatırımın “hedeflenmiş bir istihdam alanı” olarak adlandırılan ve ekonomik açıdan zayıf bir bölgede bulunuyor olması halinde USD 800.000 tutarı ön görülmüş olup, geri kalan alanlar için en az USD 1,050.000 tutarında yatırım şartı aranmaktadır.

Gereken minimum tutardaki yatırıma ek olarak, yatırım yapılacak işletmenin ABD’li çalışanlar için 10 tam zamanlı iş imkanı yaratması gerekir. İşletmenin aynı zamanda kar amaçlı ticari bir işletme olması gerekmekte olup kar amacaı gütmeyen bir organizasyona yapılacak yatırım ile bu vize türüne başvuru imkanı bulunmamaktadır.

Bu vize türü ile birlikte ilk önce 2 yıl boyunca daimi olarak ABD’de ikamet edilebilir, 2 yıl sonrasında ise resmi olarak 10 iş imkanı yaratıldığını ve sermayenin Amerika’da değerlendirildiğinin gösterilmesi suretiyle, başvurucu, eşi ve 21 yaşına girmemiş çocukları için Green Card’a hak kazanılabilir.

L-1A Vizesi: L-1A şirket içi yönetici ve müdür transferi (ıntracompany transferee executive or manager) vizesi uluslararası şirketlerde görev yapan müdür ve yöneticilerin, gerekli koşulları sağlamaları kaydıyla, şirket içi transfer amacıyla Amerika Birleşik Devletleri’ne gelmelerini sağlayan vize türüdür.

Buna göre; başvurucu, kabulünden önceki son üç yıl içinde bir yıl boyunca devamlı olmak kaydıyla nitelikli bir işveren için çalışmış olmalı, ve ABD’ye geldiğinde de yine aynı işverenin bir şubesi için yönetici veya yönetim hizmeti pozisyonunda çalışmalıdır.

L-1B Vizesi: L-1B şirket içi uzman çalışan transferi (intracompany transferee specialized knowledge) vizesi ise uluslararası şirketlerde görev yapan ve nitelikli uzman olarak görev alan kişilerin, gerekli koşulları sağlamaları kaydıyla, şirket içi transfer amacıyla Amerika Birleşik Devletleri’ne gelmelerini sağlayan vize türüdür.

Buna göre; başvurucu, kabulünden önceki son üç yıl içinde bir yıl boyunca devamlı olmak kaydıyla nitelikli bir işveren için çalışmış olmalı ve ABD’ye geldiğinde de aynı işverenin bir şubesi için uzman olarak hizmeti vermeye devam etmelidir.

L-1 vizeleri için aranan şartlar ise; işveren şirketin yabancı bir şirketle nitelikli bir ilişkiye sahip olması ve bu şirket ile ana şirket-bağlı şirket, şube-merkez, kardeş şirketler veya ortaklığı olan şirket gibi bir bağ içerisinde olmasıdır.

L-1 vizeleri ile ABD’de yeni bir şirket/ofis kuracak kişilerin ise şirket/ofis faaliyetlerinin yürütüleceği bir çalışma alanı tutması, yeni şirketi/ofis kuracak olan çalışanın, öncesinde en az bir yıl boyunca yönetici ya da müdür kapasitesinde çalışmış olması gerekmektedir. Kurulacak olan şirket/ofisin bir yıl boyunca finanse edilebileceğine dair ispat şartı bu vizeler için aranmaktadır.

L-1 vizeleri ile başka bir ülkeden ABD’ye yönetici yahut uzman çalışan olarak gidecek kişilerin çalıştıkları şirket/ofisin büyüklüğünün bir yöneticiye ya da uzman çalışana ihtiyacı olacak nitelikte olması gerekmektedir.Yeni açılacak şirket/ofislerden ise bir yıl içerisinde bahsi geçen büyüklüğe gelecek şekilde olmaları beklenmektedir. Başvurucular L-1A vizesi ile 7 yıla kadar ABD’de kalabiliyorken; L-1B vizesi ile 5 yıl boyunca ABD’de kalma imkanına sahip olmaktadır.

C.  Sonuç

Yukarıda da detaylı şekilde açıklanmış olduğu üzere ABD, ticari faaliyetlerini ABD’de sürdürmek isteyen tacir ve tacirler için çalışan nitelikli çalışanlar için önemli ayrıcalıklar sunmaktadır. Bu vize türlerini elde eden başvurucunun ABD nezdinde eğitim ve sosyal hayat dahil olmak üzere birçok imkandan da yararlanabildiği gibi, belirli bir süreden sonra şartları taşıması ile birlikte, Green Card sahibi dahi olabilmektedir.

Saygılarımızla,
Gülaç Hukuk Bürosu