Döviz kullanımını daha da sınırlandıran, Türk Parası Kıymetini Koruma Mevzuatındaki Değişikliğe İlişkin Bilgi Notu
28.02.2024 tarihli Resmî Gazete’de Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair yeni bir tebliğ (“Tebliğ”) yayımlanarak[1] yürürlüğe girmiştir.
Yeni tebliğ ile, Türkiye’de yerleşik kişilerin menkul satış sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırmalarını mümkün kılan düzenlemede kısıtlamalar yapılmıştır.
Eski düzenleme, “(9) Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri; taşıt satış sözleşmeleri dışında kalan menkul satış sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırmaları mümkündür.” şeklindedir.
Düzenleme ile madde de yapılan değişikliklerle; Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri; taşıt satış sözleşmeleri dışında kalan menkul satış sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırmaları mümkündür” ibaresi daraltılmış. Sadece birtakım istisnalar için Türk Parasıyla ödeme kabul görür duruma gelmiştir.
Bu yeni değişikliğe göre sadece aşağıdaki maddelerde sıralanmış ödemeler döviz ile yapılabilir
- 19.04.2022 tarihinden önce akdedilen menkul satış sözleşmelerinin ifası kapsamında 28.02.2024 tarihi öncesinde dolaşıma girmiş bulunan döviz cinsinden kıymetli evraklar kapsamındaki ödeme yükümlülükleri
- 19.04.2022 tarihinden önce düzenlenmiş faturalar kapsamındaki ödeme yükümlülükleri
- Borsa İstanbul A.Ş. Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasasında döviz cinsinden gerçekleştirilen kıymetli maden ve kıymetli taş alım satım işlemleri ile bu işlemlerin takası kapsamındaki ödeme yükümlülükleri
- Aracılı ihracat sözleşmesine dayanarak Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) veya Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDTŞ) üzerinden gerçekleştirilecek ihracatlar[2] ile E-İhracat Konsorsiyumu statüsüne sahip şirketler[3] üzerinden aracılı ihracat sözleşmesine dayanarak gerçekleştirilecek ihracatlara yönelik menkul satış sözleşmeleri kapsamındaki ödeme yükümlülükleri
- Gümrük beyannamesine tabi tutulan ihrakiye satış ve teslimi dahil transit ve gümrük antrepo rejimleri ile geçici depolama ve serbest bölge hükümlerinin uygulandığı malların teslimine ilişkin akdedilen menkul satış sözleşmeleri kapsamındaki ödeme yükümlülükleri
- Serbest bölgede faaliyet gösteren firmalar ile dış ticaret işlemleri kapsamında yapılan menkul satış sözleşmesine konu malların teslimine ilişkin ödeme yükümlülükleri”
Özetle;
Yeni değişiklik ile; 28.02.2024 tarihinden önce Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri; taşıt satış sözleşmeleri dışında kalan menkul satış sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırmaları mümkün iken, yeni düzenleme ile yukarıda yazılı istisnalar dışında kalan tüm ödemelerin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi zorunlu kılınmıştır.
Saygılarımızla,
Gülaç Hukuk Bürosu
[1] Tebliğin birinci maddesi ile değiştirilen sekizinci maddenin dokuzuncu fıkrasının son cümlesi ile aynı fıkraya eklenen (a), (b) ve (c) bentleri 21/4/2022 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde; diğer hükümler yayım tarihinde
[2] 8/12/2004 tarihli ve 25664 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dış Ticaret Sermaye Şirketi Statüsüne İlişkin Tebliğ (İhracat: 2004/12) ve 2/7/2004 tarihli ve 25510 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sektörel Dış Ticaret Şirketleri Statüsüne İlişkin Tebliğ (İhracat: 2004/4) kapsamında
[3] 17/8/2022 tarihli ve 5973 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan İhracat Destekleri Hakkında Karar kapsamındaki İhracat Konsorsiyumu ve 24/8/2022 tarihli ve 5986 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan E-İhracat Destekleri Hakkında Karar kapsamındaki