1. Giriş

İşbu bilgi bültenimiz; İtalya vatandaşlığının kazanılma yolları ve şartlarına ilişkin genel hatları ile bilgi vermek ve nihayetinde İtalya vatandaşlığı başvurusu yapacak olan kişilere yardımcı olmak amacıyla hazırlanmıştır.

İtalya vatandaşlığı; etnik köken ile, doğum ile, evlilik ile, natüralizasyon ile, evlat edinilme ile, İtalya hükümetine hizmet etme yolu ile, yatırım yolu ile ve istisna yolu ile olmak üzere sekiz farklı şekilde kazanılabilmektedir.

2. İtalya Vatandaşlığının Ön Şartları ve Kazanılma Yöntemleri

İtalya vatandaşlığının kazanılması için gereken birtakım ön şartlar mevcut olup, bu şartlar;

• Başvuru sahibinin herhangi bir suç kaydının olmaması
• İtalyan uyum programının tamamlanmış olması
• İtalya’da yaşamını sürdürebileceği sürekli bir işinin olması
• Başvuru sahibinin 18 yaşından büyük olması[1]
• En az B1 seviyesinde İtalyan diline hâkim olunması, ve
• (İtalyan hükümetinin belirlediği bazı durumlarda) en az 10 senelik oturum şartı veya en az 5 sene boyunca İtalyan hükümetine hizmet etmiş olma şeklindedir.

5. Etnik Köken ile İtalya Vatandaşlığının Kazanılması : Bu yolla İtalyan vatandaşı olmak isteyen kişilerin anne veya babalarından ya da büyükanne veya büyükbabasından birisinin İtalyan vatandaşı olması gerekirken, talepte bulunan kişinin de İtalyan vatandaşı olan ilgili kişilerle aralarındaki ilişkiyi kanıtlamaları gerekmektedir.

Etnik köken ile vatandaşlık alınırken, en az 3 yıl boyunca İtalya’da yaşanması, her 6 aydan uzun bir süre için İtalya’da kalınmış olması ve talepte bulunan kişinin gelirinin en az 8.264 Euro olması gerekmektedir.

Ayriyeten, başvurudan önceki 3 yıla ait gelir ve vergi ödemelerini de sunması beklenmektedir. Burada önemle belirtilmesi gereken husus; başvuru sahibinin ailesinden herhangi biri geçmişte İtalyan vatandaşlığından feragat etmişse, etnik İtalyan kökeni ile vatandaşlık alınabilmesinin mümkün olmadığıdır.^[2]

5. Doğum Yolu ile İtalya Vatandaşlığının Kazanılması : Kişinin ebeveynlerinden en az birinin İtalyan vatandaşı olması halinde kişi İtalyan vatandaşlığını doğumla kazanır. Ayrıca, İtalya topraklarında doğmuş olan kişi de otomatikman İtalyan vatandaşı olarak kabul edilir. Eğer İtalya topraklarında doğan çocuğun anne babası bilinmiyorsa veya bu kişiler kendi devletlerinin yasalarına uygun şekilde kendi vatandaşlıklarını çocuklarına geçiremiyor ise yine çocuğun İtalyan vatandaşı sayılabilmesi mümkündür. ^[3]
6. Evlilik Yolu ile İtalya Vatandaşlığının Kazanılması : Yabancı uyruklu bir kimse, İtalyan vatandaşı olan birisiyle evlendiği takdirde; geçerli bir evliliğin olması, sabıka kaydının temiz olması ve ulusal güvenliği tehdit edici bir durumun söz konusu olmaması halinde belirli sürelere uygun olarak vatandaşlık talebinde bulunabilir.

İtalya’da ikamet eden ve İtalyan biri ile iki yıl süreyle evli olan kişiler, İtalya İçişleri Bakanlığı’na hitaben ikamet edilen ilin Valiliğine; İtalyan vatandaşı ile evli olup, yurtdışında ikamet eden ve 3 yıl evli kalanlar ise İtalyan konsolosluğuna vatandaşlık talepli dilekçelerini ibraz etmelidirler. ^[4]

5. Natüralizasyon Yolu ile İtalya Vatandaşlığının Kazanılması : Natüralizasyon ile İtalya vatandaşlığına geçebilmek için talepte bulunan kişinin; finansal durumunun yeterli olması, sabıka kaydının olmaması ve de en önemlisi 10 yıl boyunca İtalya’da resmi olarak ikamet ediyor olması gerekmektedir.

Yabancı kişi işbu şartları sağladığında, İtalya Cumhurbaşkanlığı’na hitaben, bulunduğu ilin Valiliği’ne vatandaşlığa geçme talebini içeren dilekçesini ibraz edebilecektir. Bazı durumlarda vatandaşı olduğu ülkenin vatandaşlığından vazgeçenler de natüralizasyon yolu ile vatandaşlık kazanımı için talepte bulunabilmektedir. 

5. Evlat Edinilme ile İtalya Vatandaşlığının Kazanılması : İtalyan anne veya babadan biri yabancı uyruklu bir çocuk evlat edinecekse öncelikle bu kararın adli makamlarca onaylanması gerekmektedir ve eğer yabancı bir ülkede bu yönde bir karar alınmış ise İtalya’daki çocuk mahkemeleri tarafından bu kararın tenfiz edilmesi zorunludur. Belirtilen bu ön koşullar sağlandığı takdirde evlat edinilme yoluyla yabancı bir çocuğun vatandaşlık kazanmasından bahsedilebilecektir.

Bu yol ile vatandaşlığın kazanılmasında iki durum dikkate alınır.

• Eğer çocuk reşit değil ise, bir İtalyan vatandaşı tarafından evlat edinildiği takdirde otomatik olarak vatandaşlığı kazanır.
• Fakat evlat edinilecek yabancı ergin ise, 5 yıl İtalya’da ikamet etme zorunluluğu söz konusu olacak ve 5 yılın sonunda vatandaşlığa hak kazanacaktır. 

5. İtalya Hükümetine Hizmet Ederek İtalyan Vatandaşlığının Kazanılması :  İtalya vatandaşlığının kazanılmasının bir diğer yolu ise, vatandaşlık kazanmak isteyen kişinin İtalya Hükümetine hizmet etmiş olmasıdır.

Bu hizmet; İtalya içerisinde ve dışında İtalya devleti için çalışılması şeklinde olabileceği gibi, belirli bir süre İtalya’da yaşayarak İtalya Silahlı Kuvvetleri bünyesinde görev yapmak suretiyle de gerçekleşebilecektir. 

5. Yatırım Yolu İle İtalya Vatandaşlığının Kazanılması : Yatırım yolu doğrudan vatandaşlık kazanılabilmesi mümkün olmasa da, işbu suretle İtalya’da oturum izni alınabilmekte ve yatırımcılar gerekli sürenin sonunda İtalya vatandaşlığına başvurulabilmektedirler.

Oturum izni alınabilmesi için ise; yeni bir girişime 250.000 Euro üzerinde, bir İtalyan şirket sermayesine 500.000 Euro üzerinde, bir sosyal fayda projesine 1.000.000 Euro üzerinde ya da hükümet fonuna 2.000.000 Euro üzerinde yatırım yapılması gerekmektedir. Böylelikle, yatırım yolu ile yatırımcılar iki yıllık geçici oturum izni alabilmekte ve hatta bu süre zarfında yatırımlarını tamamlarlarsa oturma iznini üç yıla kadar uzatabilmektedirler.

Bu suretle alınan oturma izni ile İtalya’da yaşayan yatırımcılar, 5 yıl sonunda kalıcı oturum iznine ve nihayet 10 yılın sonunda İtalya vatandaşlığına başvurabileceklerdir. 

5. İstisna Dahilinde İtalyan Vatandaşlığının Kazanılması : Bu yolla vatandaşlık kazanılması adından da anlaşılacağı üzere istisnai bir durum olup, sadece belirli niteliklere sahip kişilere tanınmış bir haktır.  İtalya’ya bilim, spor, sanat vb. alanlarda büyük ölçüde katkı sağlamış olan kişiler İtalyan diplomatik yetkililerce yapılan teklif üzerine dil ve ikamet şartı aranmadan vatandaşlık başvurusu yapabileceklerdir.
6. Sonuç

Sonuç olarak İtalya vatandaşlığının çeşitli yollarla kazanılması mümkündür. Bunlar; etnik köken ile, doğum ile, evlilik ile, natüralizasyon ile, evlat edinilme ile, İtalya hükümetine hizmet etme yolu ile, yatırım yolu ile ve istisna olarak İtalya vatandaşlığının kazanılması şeklindedir. Durum bu olmakla birlikte özellikle vatandaşlığı kazanma yollarına göre değişen şartlara uygun olunması ve başvuru için gerekli olan ön şartların da vatandaşlık için talepte bulunan kişi tarafından sağlanması gerekmektedir.

Belirtilen 8 farklı İtalya vatandaşlığının kazanılması yollarından kendisine uygun olanı tercih eden yabancılar için süreç sağlıklı bir şekilde ilerleyecektir.

Saygılarımızla,

Gülaç Hukuk Bürosu