Özel Öğretim Kurum Ücretlerine İlişkin Bilgi Bülteni
- Giriş
Özel öğretim kurumu (“kurum”) olarak kabul edilen; okul öncesi eğitim, ilkokul, ortaokul, ortaöğretim yabancı, azınlık ve özel eğitim okulları, milletlerarası özel öğretim kurumları, çeşitli kursları, özel öğretim kursları, sosyal etkinlik merkezleri, özel ulaştırma hizmetleri mesleki eğitim ve geliştirme kursları, uzaktan öğretim yapan kuruluşları, motorlu taşıt sürücüleri kursları, iş makineleri sürücü eğitim kursları, hizmet içi eğitim merkezleri, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri, mesleki eğitim merkezleri ile benzeri özel öğretim kurumlarının ücretleri 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu (“Kanun”) ve Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği (“Yönetmelik) ile belirlenmektedir.
İşbu bilgi bülteninde günümüzde kurumlar tarafından uygulanacak artışlarına ve ücretlerin ilanına ilişkin hususların sayılan mevzuat çerçevesinde değerlendirilmesine yer verilmektedir.
- Kurum Ücretlerinin Tespiti ve Ücret Artışları
Kurumlar, öğrenci ve kursiyer ücretlerini Kanun[1] ve Yönetmelik[2] hükümlerine uygun olarak belirlemekle yükümlüdürler. Kurumlar için belirlenecek ücretler, veli veya kursiyerlerle yaptıkları özel sözleşmeler ile sağlayacaklarını belirttikleri eğitim ve öğretim imkânları, gelişmelerine imkân verecek yatırım ve hizmetler ile diğer işletme giderlerine göre tespit edilmektedir.
Bununla birlikte, ara sınıflar ile halihazırda devam eden öğrenciler yönünden yapılacak belirlemede;
v Ara sınıfların eğitim ücretinde bir önceki eğitim öğretim yılında ilan edilen,
v Okulda devam eden öğrencilerin eğitim ücretinde ise öğrenci kayıt sözleşmesinde belirlenen ücret dikkate alınır.
Bu ücretlere yapılacak zam ise [(bir önceki yılın Yurt içi ÜFE ortalaması + bir önceki yılın TÜFE ortalaması)/2]+5 formülü ile belirlenecek oranından fazla olamayacaktır.
Yine, aşağıdaki durumlarda bir sonraki yılın ücretleri;
v Ders yılı içerisinde kayıt yaptıran öğrencilerin bir sonraki yılın eğitim ücretleri kayıt yaptırdığı yıl için ilan edilen eğitim ücreti üzerinden,
v Öğrenim gördüğü yıla ilişkin indirim şartları ortadan kalkan özel okul öğrencilerinin bir sonraki yılın eğitim ücretleri; öğrencinin okula kayıt olduğu yıldaki indirimsiz ücrete öğrenim gördüğü her yıl için (Y.İ-ÜFE+TÜFE)/2 oranına en fazla %5 oranında artış yapılarak belirlenecektir.
- şekilde yapılacak tüm zamlar ise Kanun ve Yönetmeliğe aykırılık teşkil edecek olup veli ve kursiyerler tarafından hukuka aykırı şekilde belirlenen bir zam oranı üzerinden ödeme yapılırsa, bu bedelin iadesi talep edilebilecektir.
Bunlarla birlikte Kurumlar, öğrenci ve kursiyer ücret tespitlerini, istenildiğinde yetkili makamlara belgelendirmekle mükellef olup ilgili düzenleme ile birlikte Kurumların ücret tespitlerinin denetlenebilmesi de sağlanmıştır.[3]
-
Ücretlerin İlanı
Yönetmelik ile öğrenim ve diğer ücretlerin her yıl Kurum tarafından Türk Lirası olarak belirleneceği belirtilmiş; ayrıca Kurumlar tarafından ücretlerin ilanı yönünden de düzenlenme yapılmıştır.[4] Buna göre;
v Motorlu taşıt sürücü kursları ile özel ulaştırma hizmetleri mesleki eğitim ve geliştirme kurslarının öğrenim ücreti ocak ayı sonuna kadar,
v Diğer kurumların öğrenim ücreti ile Kanun çerçevesinde[5] eğitim öğretim desteği alan mesleki ve teknik Anadolu liselerinin tebliğde belirlenen alanlar dışındaki öğrenim ücreti ve diğer ücretler ocak ayından itibaren mayıs ayının sonuna kadar ilan edilecektir.[6] (Ancak eğitim öğretim desteği alan mesleki ve teknik Anadolu liseleri destek kapsamındaki alanlarının, Bakanlıkça ödenecek ücretleri ilan edildikten sonra 15 gün içinde ücretlerini güncelleyecektir.)
Ayrıca kurumlar tarafından sunulan ve ana ücrete dahil olmayan yemek, kahvaltı, servis, pansiyon/yatakhane, kitap-kırtasiye, kıyafet, etüt ve benzeri hizmetlerden yararlanmak isteyen öğrenci ve kursiyerlerden alınacak ücretlerin ayrı ayrı belirlenmesi ve mayıs ayının sonuna kadar ilan edilmesi gerekir. İlgili Yönetmelik maddesi uyarınca süresi içinde ücret ilanı yapmayan kurumların bir önceki yılın ücreti üzerinden ücret belirlemesi yapmak durumunda kalacaklarına yönelik de yaptırım getirilmiştir.
Kurumların, ücretlerini ilan etmeden önce öğrenci ve kursiyerlerden ücret talep etmesi de yine Yönetmelik gereği yasaklanmış; ücret tahsili için ilan ön koşul olarak öngörmüştür.
Bunlara ek olarak, Kurumların ilan ettikleri ücretlerin altında bir ücretle kayıt alabilmeleri mümkün olsa da ilan edilen ücretin üzerinde ücret talep etmeleri mümkün olmayıp bu yönde işlem tesis etmeleri halinde geçersiz olacaktır.
-
Sonuç
Özel öğretim kurumlarınca verilen hizmet karşılığında belirlenecek ücretler, işbu ücretlere yapılacak zam oranları ve hatta ücret tespitlerinin hangi tarih aralığında ilan edileceği dahi Kanun ve Yönetmelik kapsamında düzenlenmiş olup bu anlamda Kurumların ücrete yönelik düzenlemelerine mevzuat ile belirli sınırlandırmalar getirilmiştir. Ayrıca Kurumlara istenildiği takdirde ücret belirlemelerini yetkili makamlara belgelendirme zorunluluğu getirilerek bir anlamda denetim mekanizması da öngörülmüştür.
Saygılarımızla,
Gülaç HukukBürosu
[1] 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu madde 12 ve 13
[2] 28329 numaralı, 20/03/2012 tarihli Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği madde 53
[3] 28329 numaralı, 20/03/2012 tarihli Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği madde 53/2
[4] 28329 numaralı, 20/03/2012 tarihli Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği madde 54
[5] 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu madde 12
[6] 28329 numaralı, 20/03/2012 tarihli Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği madde 54/2