A. Giriş

“Dezenformasyonla Mücadele Düzenlemesi” ve “Sosyal Medya Yasası” olarak da bilinen Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Kanun”) 18 Ekim 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Kanun ile;

• 5187 sayılı Basın Kanunu (“Basın Kanunu”),
• 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun (“İnternet Kanunu”) ve
• 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda (“Türk Ceza Kanunu”) birtakım değişiklikler yapılmış olup, işbu bültenimizde yapılan bu değişikliklere değinilecektir.

C. Kanun ile Getirilen Yapılan Değişiklikler

Türk Ceza Kanunu’nda : Kanun ile birlikte, Türk Ceza Kanunu’na yeni bir suç olarak “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçu eklenmiştir. Buna göre, sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak amacıyla, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimsenin, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılması öngörülmüştür. Failin suçu, gerçek kimliğini gizleyerek veya bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlemesi hâlinde ise bu ceza yarı oranında artırılacaktır.

Basın Kanunu’nda : Kanun ile birlikte internet haber siteleri de Basın Kanunu kapsamına alınarak Basın Kanunu’ndaki mevcut yaptırım ve yükümlülüklerden sorumlu hale getirilmiştir.

Yine, internet haber sitelerine düzeltme ve cevap yazısı yayınlama zorunluluğu getirilmiştir. İnternet haber siteleri bu kapsamda, zarar gören kişinin düzeltme ve cevap yazısını hiçbir düzeltme ve ekleme yapmaksızın, yazıyı aldığı tarihten itibaren en geç bir gün içinde[1] yayımlamakla yükümlü bırakılmıştır. Yayın hakkında verilen erişimin engellenmesi ve/veya içeriğin çıkarılması kararının uygulanması ya da internet haber sitesi tarafından içeriğin kendiliğinden çıkarılması durumunda ise düzeltme ve cevap metni ilgili yayının yapıldığı internet haber sitesinde, ilk 24 saati ana sayfada olmak üzere, bir hafta süreyle yayımlanacağı belirtilmiştir.

D. İnternet Kanunu’nda: Kanun ile sosyal ağ sağlayıcılarına Türkiye’de temsilci bulundurma zorunluluğu getirilmiştir. Buna göre,

• Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı; en az bir kişiyi[2] Türkiye’de temsilci olarak belirlemek zorunda bırakılmıştır.[3]
• Türkiye’den günlük erişimin on milyondan fazla olması hâlinde; yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı tarafından belirlenen temsilcinin[4] teknik, idari, hukuki ve mali yönden tam yetkili ve sorumlu olacağı düzenlenmiştir.

Kanun ile ayrıca, internet ortamında yapılan yayınlar neticesinde kişilik hakları ve özel hayatlarının gizliliği ihlal edilen kişilere de birtakım haklar tanınmıştır. Buna göre, internet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının veya özel hayatının gizliliğinin ihlal edildiğini iddia eden kişiler, içeriğe erişimin engellenmesi için ilgili kuruma doğrudan başvurabileceklerdir. Bu başvurulara istinaden, Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan sosyal ağ sağlayıcıları, başvuruda bulunan kişilere, en geç 48 saat içinde cevap vermek zorundadır.[4]

Bu düzenlemelere ek olarak, sosyal ağ sağlayıcının çocuklara özgü ayrıştırılmış hizmet sunma konusunda gerekli tedbirleri alma yükümlülüğü ile ilave birçok yükümlülük de yine Kanun’da düzenlenmiştir.

E. Sonuç

Kanun ile Basın Kanunu, İnternet Kanunu ve Türk Ceza Kanunu’na önemli yenilikler getirilmiş, bu kapsamda internet haber siteleri Basın Kanunu kapsamına alınmış, halka yanıltıcı bilgiyi alenen yayan kişiler için cezai sorumluluk öngörülmüş, sosyal ağ sağlayıcılarına Türkiye’de temsilci bulundurma zorunluluğu gibi birçok yükümlülük getirilmiş ve bu yükümlülükler çeşitli yaptırımlara tabi tutulmuştur.

Kanun ile internet haber siteleri de yasal zemine kavuşturulmuş olup; sahte isim ve hesaplarla üçüncü kişi ve kurumlara, farklı siyasi düşünce, din veya ırktaki kişilere yönelik yapılmakta olan küfür, iftira, hakaret, karalama, itibarsızlaştırma eylemlerine son vermek amaçlanmıştır.

Saygılarımızla,
Gülaç Hukuk Bürosu

[1] ilgili yayının yer aldığı sayfa ve sütunlarda, URL bağlantısı sağlanmak suretiyle, aynı puntolarla ve aynı şekilde

[2] Temsilcinin gerçek kişi olması halinde de bu kişinin Türkiye’de mukim ve Türk vatandaşı olması zorunlu tutulmuştur.

[3] Bu temsilcinin tüzel kişi olması hâlinde, doğrudan sosyal ağ sağlayıcı tarafından sermaye şirketi şeklinde kurulan bir şube olması gerektiği belirtilmiştir.

[4] Aksi halde, 5.000.0000,00-TL bedelinde idari para cezası yaptırımı söz konusu olacaktır.