Veri Sorumluları Siciline Kayıt Yükümlülüğüne İlişkin İstisna Kriterinde Değişiklik Yapılması Hakkında Bilgi Bülteni
A. Giriş
Veri Sorumluları Sicili (VERBİS), 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun (“Kanun”) 16. maddesi uyarınca kişisel veri işleyen gerçek ve tüzel kişilerden birtakım kriterleri haiz olan veri sorumlularının kayıt olmak zorunda oldukları ve veri işleme faaliyetleri ile ilgili bilgileri kategorik bazda kamuya açık olarak beyan ettikleri bir kayıt sistemidir.
Sicile yapılması zorunlu tutulan bu kaydın amacı veri sorumlularının kimler olduğunun kamuya açıklanması ve bu yöntemle kişisel verilerin korunması hakkının daha etkin şekilde kullanılmasıdır. Böylece, VERBİS bir kontrol mekanizması görevi görmekte de olduğundan, kişisel verisi işlenen gerçek kişilerce verileri üzerinde kontrolün sağlanabilmesi, veri sorumlusunun, kişisel verisini işlediği gerçek kişilere karşı hesap verebilir olması hedeflenmektedir.
B. Kimler VERBİS’e Kayıt Olmakla Yükümlüdür?
Kanun kapsamındaki yükümlülüklerin neredeyse tamamı kişisel veri işleyen gerçek ve tüzel kişilerden her birini ilgilendirmekte iken, istisnai olarak VERBİS kaydından sadece belli şartları taşıyan veri sorumluları sorumludur. Bu şartlar, 18.08.2018 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 2018/87 sayılı Kurul kararı ile aşağıdaki şekilde belirlenmiş idi:
- yıllık çalışan sayısının 50’den fazla olması, veya
- yıllık mali bilanço toplamının 25 milyon TL’den fazla olması, veya
- ana faaliyet konusunun özel nitelikli kişisel veri işleme olması
Daha sonra, bu şartların açıklandığı 18.08.2018 tarihinden bu yana işletmelerin ekonomik göstergeler açısından büyüdüğü, iş hacimlerinin genişlediği ve 2018 yılında esas alınan 25 milyon TL yıllık mali bilanço limitinin mevcut yıllık mali bilanço toplamlarına göre düşük kaldığı dikkate alınarak bu şartlarda bir değişikliğe gidilmiştir. Bu doğrultuda, Kurul 06.07.2023 tarihinde ve 2023/1154 sayılı yeni bir karar vererek 25 milyon TL’lik yıllık mali bilanço limitini aşağıdaki gibi 100 milyon Türk lirasına çıkarmıştır:
“yıllık çalışan sayısı 50’den az ve yıllık mali bilanço toplamı 100 milyon Türk Lirasından az olan gerçek veya tüzel kişi veri sorumlularından ana faaliyet konusu özel nitelikli kişisel veri işleme olmayanlar Sicile kayıt yükümlülüğünden istisna tutulmaktadır.” |
Özetlemek gerekirse 06.07.2023 tarihinden itibaren;
- yıllık çalışan sayısı 50’den az olan,
- yıllık mali bilanço toplamı 100 milyon Türk Lirasından az olan,
- ana faaliyet konusu özel nitelikli kişisel veri işleme olmayanlar
VERBİS’e kayıt yükümlülüğünden muaftır.
C. VERBİS’e Kayıt Olmamanın Yaptırımı Nedir?
VERBİS’e kayıt yükümlülüğü bulunan ancak kayıt ve bildirim yükümlülüğüne aykırı hareket eden veri sorumluları hakkında Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından idari para cezaları verilmektedir. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyen veri sorumluları için 2023 yılı idari para cezası sınırları 119.428 TL - 5.971.989 TL olarak belirlenmiştir.[1]
D. Sonuç
Değişiklikten önce VERBİS’e kayıt yükümlülüğü bulunan ve kaydını tamamlayan Veri Sorumluları hakkında sicil kayıtlarının silinmesine ilişkin özel bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak, yıllık mali bilanço toplamları 25 milyon TL’den fazla olması sebebiyle VERBİS kaydı yaptırmış olan veri sorumlularından yıllık mali bilanço toplamları 100 milyon Türk Lirasını aşmayanların, artık bu yükümlülükten muaf oldukları için yaptırmış oldukları VERBİS kayıtlarını sildirme hakları doğmuştur.
Düzenleme neticesinde yıllık mali bilanço toplamları 100 milyon Türk lirasını aşmayan veri sorumlularının VERBİS sisteminde yer alan kayıtlarının silmemeleri herhangi bir şekilde idari para cezasına konu olamasa dahi; sicilde kaydı bulunan veri sorumluları aynı zamanda VERBİS kaydını güncel tutmakla da yükümlü olduklarından, artık var olmayan bir yükümlülüğe dayanan bu kayıt veri sorumlularını ek bir idari para cezası riski altına sokacaktır.
Son olarak, VERBİS kayıt yükümlüsü olmasa dahi tüm veri sorumlularının Kanun çerçevesindeki diğer tüm yükümlülüklerinin devam ettiğini ve uyum çalışmalarının yapılarak Kanun tarafından öngörülen gerekli idari ve teknnik tedbirlerin alınmasının son derece önemki olduğunu hatırlatmak isteriz.
Saygılarımızla,
Gülaç Hukuk Bürosu
[1] 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Kapsamında İdari Para Cezası Tutarları, 17.02.2022 T.