İşsizlik Sigortası Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi Hakkında Bilgi Bülteni
A. Giriş
21.10.2020 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi komisyonundan onaylanarak geçen yasa tasarısı teklifi 43 maddeden oluşmakta olup hazırlanan kanun teklifi ile tüm dünyayı etkisi altına alan coronavirüs (COVID-19) salgınının istihdam üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması, salgın nedeniyle işçi ve işverenler üzerinde oluşan yükün sosyal devlet ilkesi gereğince paylaşılması ve giderilmesi normalleşme sürecinde hareketlenecek ekonomik aktivitenin istihdamla desteklenmesi, istihdamda devamlılığın sağlanabilmesi amaçlanarak bu kapsamda destek tedbirleri düzenlenmiştir.
Ek olarak, ekonomik program hedeflerinin gerçekleştirilmesi, vergi rekabeti, vergide adalet, basitlik etkinlik ve verimlilik ilkeleri çerçevesinde bazı güncellemelerin yapılması öngörülmüştür. İstihdam ve vergi konularına ilişkin vatandaşlarımızdan gelen taleplerin karşılanması amacıyla bazı konularda kanuni düzenlemelerin hayata geçirilmesi amaçlanmıştır.
B. İŞSİZLİK SİGORTASI KANUNU’NDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER
♦İşsizlik ödeneğinden yararlandırılan kişilerin işsiz kaldıkları sürenin azaltılması amacıyla uzun vadeli sigorta primlerinin İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması planlanmaktadır.
Yasa tasarısı ile, işsizlik ödeneğinden yararlandırılan vatandaşların işsiz kaldıkları sürenin azaltılması ve işgücüne daha çabuk geri dönmelerinin teşvik edilmesi amacıyla işten ayrılmalarını takip eden 90 Gün içerisinde işe girmeleri ve 12 ay süreyle kesintisiz hizmet akdine tabi olarak çalışmaları halinde işsizlik ödeneğinden yararlandıkları süre için hesaplanacak uzun vadeli sigorta primlerinin İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması amaçlanmıştır.
♦Kadın, genç veya mesleki yeterlilik belgesi sahiplerinin prim desteği uygulamasının süresinin uzatılması planlanmıştır.
Yasa tasarısı ile İşsizlik Sigortası kanununa 13.02.2011 tarihli ve 6111 sayılı kanunla eklenen geçici 10. Madde ile Kadın genç ve mesleki yeterlilik belgesi sahiplerinin ilave istihdamını konu edinen teşvik hayata geçirilmiş olup bu teşvikin uygulama süresi 31.12.2020 tarihine kadar uzatılmıştı, Yasa tasarısı ile işsizlikle mücadele kapsamında istihdamın korunması ve arttırılması amacıyla, kadınları gençleri veya mesleki yeterlilik belgesi bulunanları istihdam eden özel sektör işverenlerine sağlanmakta olan prim desteği uygulamasının 31.12.2023 tarihine kadar uzatılabilmesi için Cumhurbaşkanı’na yetki verilmesi amaçlanmıştır.
♦İstihdamın arttırılması amacıyla ilave istihdam sağlayan özel sektör işverenlerine sağlanacak prim desteği uygulamasının uzatılması planlanmıştır.
Yasa tasarısı ile, 01.01.2018 ile 31.12.2020 tarihleri arasında özel sektör işverenlerince bir önceki yıl ortalamasına ilave istihdam edilen kişiler için 12 ay, bu kişinin kadın, genç veya engelli olması durumunda 18 ay süreyle prim teşviki sağlanmaktadır. Kanun teklifi ile sağlanan söz konusu primin son tarihi 31.12.2020 tarihinden 31.12.2023 tarihine kadar uzatılabilmesi için Cumhurbaşkanına yetki verilmesi amaçlanmıştır.
♦Özel sektör işverenlerince bir önceki yılın ortalamasına ilave istihdam edilen kişiler için gelir vergisi stopaj ve damga vergisi teşvikinin süresinin uzatılması planlanmıştır.
Yasa tasarısı ile İşsizlik Sigortası Kanunu’na 21.03.2018 tarihli ve 7103 sayılı Kanunla eklenen geçici 21. Madde ile 01.01.2018 ila 31.12.2020 tarihleri arasında özel sektör işverenlerince bir önceki yıl ortalamasına ilave istihdam edilen kişiler için gelir vergisi stopaj teşviki ve damga vergisi sağlanmaktadır. Teklif ile söz konusu teşviklerin son tarihinin 31.12.2020 tarihinden 31.12.2023 tarihine uzatılabilmesi için Cumhurbaşkanı’na yetki verilmesi planlanmıştır.
♦Esnaf Ahilik sandığı uygulamasının yürürlük tarihinin ertelenmesi planlanmıştır.
İşsizlik Sigortası Kanunu’na 23.02.2017 tarihli 6824 sayılı Kanunla eklenen ek madde 6 ile esnaf Ahilik Sandığı kurulmuştur. Esnaf Ahilik Sandığı uygulamasının yürürlük tarihi 01.01.2021 olarak belirlenmişken, Koronavirüs salgının etkileri göz önünde bulundurularak yürürlük tarihinin 31.12.2023 olarak değiştirilmesi, ertelenmesi amaçlanmıştır.
♦Kısa Çalışma Ödeneğinden yararlanma süresinin 30.06.2021 tarihine kadar uzatılması planlanmıştır.
İşsizlik Sigortası Kanunu’na 25.03.2020 tarihli ve 7226 sayılı Kanunla eklenen geçici 23. Maddeyle coronavirüs salgını kaynaklı olarak çalışma sürelerinin azalması durumunda çalışanların gelir kayıplarını azami ölçüde telafi etmek için kısa çalışma uygulaması yeniden düzenlenmiştir. Böylece normal şartlarda kısa çalışma ödeneğine hak kazanmak için gerekli olan 3 yılda 600 gün prim ödeme şartı 450 güne; kısa çalışma başlamadan önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olma şartı ise 60 güne düşürülmüştür.
Ayrıca madde kapsamında yapılan başvuru tarihini ve/veya kısa çalışma ödeneğinin süresini sektörel olarak ayrı ayrı ve bütün olarak 31.12.2020 tarihine kadar uzatma yetkisi de Cumhurbaşkanına verilmiştir.
Yasa tasarısı ile pandeminin ekonomik etkilerinin devam etmesi ve güncel ihtiyaçlar çerçevesinde zorlayıcı koşulların sürdüğü saptanmış, Cumhurbaşkanına tanınan yetkinin 30.06.2021 tarihine kadar uzatılması planlanmıştır.
♦07.2020 tarihinden önce kısa çalışma ödeneğine veya nakdi ücret desteğinden yararlanan sigortalıların normal çalışma düzenine geçirilmesi halinde sağlanan sigorta primlerinin son tarihinin ertelenmesi planlanmıştır.
Yasa tasarısı ile, 01.07.2020 tarihinden önce kısa çalışma başvurusunda bulunmuş olan özel sektör işyerlerinde, kısa çalışmanın sona ermesi ve haftalık normal çalışma sürelerine dönülmesi durumunda normalleşme desteğinin[1] uygulama süresinin 30.06.2021 tarihine kadar uzatılabilmesi için Cumhurbaşkanına yetki verilmesi teklif edilmiştir.
♦İşsiz halde bulunan kişilerin yeniden istihdamı ile Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeksizin çalışan kişilerin de istihdam edilebilmesi için destek ve teşvikler planlanmıştır.
Yasa tasarısı ile İş veya hizmet sözleşmesi 01.01.2019-17.04.2020 döneminde sona erenler ile Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilmeksizin çalışanların en son çalıştıkları işyerlerine başvurmaları ve bu işverenler tarafından fiilen çalıştırılmaları halinde bu sigortalılar için işverenlere, her ay bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumu’na ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle günlük 44,15 TL destek verilmesi önerilmiştir. Başvuruda bulunanların işveren tarafından işe alınıp ücretsiz izne ayrılanlar için ise günlük 39,24 TL nakdi ücret desteği verilmesi planlanmıştır. Ayrıca bu kapsamda olup başvurusunun kabul edilmediğini bildirenler için de maddede sayılan şartlar dahilinde hane başına günlük 34,34 TL destek verilmesi hedeflenmiştir.
♦2019 Ocak 2020 Nisan döneminde en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak istihdam edilecek her bir sigortalı için SGK primlerinden mahsup edilmek suretiyle destek sağlanması planlanmıştır.
işverenler tarafından 2019/Ocak-2020/Nisan döneminde en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak istihdam edilecek her bir sigortalı için her ay bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumu’na ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle destek sağlanması öngörülmektedir.
01.01.2019-17.04.2020 döneminde iş veya hizmet sözleşmesi sona erenlerle, SGK’ye bildirilmeksizin çalışanların en son çalıştıkları iş yerlerine başvurmaları ve bu işverenlerce fiilen çalıştırılmaları halinde, işverenlere her ay Kuruma ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek üzere günlük 44,15 TL; başvuruda bulunanlardan işverence işe alınıp ücretsiz izne ayrılanlar için günlük 39,24 TL; başvurusunun kabul edilmediğini bildirenler için ise söz konusu şartlar dahilinde hane başına günlük 34,34 TL destek sağlanması hedeflenmiştir.
Ek olarak hizmetleri SGK’ya bildirilmeksizin çalıştırıldığı işverence kabul edilenler, bu şekilde çalıştırıldıkları döneme ilişkin olarak ücret ve ücrete bağlı hakları hariç olmak üzere, diğer haklarından feragat etmiş sayılacak ve bu şekilde çalıştırıldıkları dönemde ilgili mevzuat uyarınca daha önce yararlanmış oldukları sosyal yardım ve diğer haklar borç olarak çıkarılmaması teklif edilmiştir.
Başvuruda bulunanlardan hizmetlerini SGK’ya bildirmeksizin istihdam ettiğini kabul eden işverenlere, ilgililerin işveren yanında hizmetleri bildirilmeksizin çalıştırıldığı dönemler için Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca idari para cezası uygulanmaması, işsizlik sigortası primi de dahil olmak üzere sigorta primi tahakkuk ettirilmemesi, ilgili mevzuatta yer alan ortalama ve toplam sigortalı sayısı hesabında dikkate alınmaması teklifte yerini almıştır.
Yine aynı şekilde İşverene Ocak 2019- Nisan 2020 döneminde en az sigortalı bildirimi yapılan ay veya dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak istihdam edeceği her bir sigortalı için her ay SGK’ye ödeyeceği tüm primlerden mahsup edilmek üzere nakdi ücret desteği sağlanması planlanmıştır.
Teklifte Cumhurbaşkanı, tüm bu destek ve nakdi destek tutarlarını maddelerin yürürlük tarihinden sonra tespit edilecek asgari ücret artış oranında arttırmaya yetkili kılınmıştır.
C. VERGİ MEVZUATINDA GERÇEKLEŞMESİ PLANLANAN DEĞİŞİKLİKLER
C.1. Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılması planlanan değişiklikler
♦Evlerde ürettikleri malları internet üzerinden satanların faaliyetlerine muafiyet getirilmesi planlanmıştır.
Söz konusu kişilerin muafiyetten faydalanabilmesi için; vergiden muaf esnaf belgesi alması, Türkiye’de kurulu bankalarda bir hesap açılması, tüm hasılanın münhasıran bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi ve hasılat tutarının belirlenen tutarı aşmaması gerekmektedir. Evlerde imal edilmemiş olan dışarıdan satın alınan malların internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden satışı ise madde kapsamına alınmamıştır. Ayrıca ticari, zirai veya mesleki kazancı dolayısı ile gerçek usulde gelir vergisine tabi olanlar ile maddede sayılan faaliyetleri gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek şekilde yapanlar bu muafiyetten faydalanamayacaktır. Ayrıca Cumhurbaşkanına 10. Maddede belirtilen oranları ve tutarları yarısına kadar indirme ve iki katına çıkarma yetkisi verilmesi planlanmıştır.
♦Tam mükellef gerçek kişilerin 27.10.1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunun 225. Maddesi kapsamında dolaylı temsilci olarak yetkili kılınan Posta idaresi ya da hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketler tarafından düzenlenen elektronik ticaret gümrük beyannamesiyle gerçekleştirdikleri mal ihracatı kapsamında elde ettikleri kazancın %50’sinin indirime tabi tutulması planlanmıştır.
Düzenleme ile
– İhracattan kaynaklana hasılatları toplamı yıllık 400.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması,
– İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 800.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama bir tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması,
– İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 1.600.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama iki tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması şart koşulmuştur.
Yasa tasarısı ile bu belirlenen tutarların yarısına kadar indirilmesi veya iki katına çıkartılması yetkisinin Cumhurbaşkanına verilmesi planlanmıştır.
♦Tam mükellef sermaye şirketlerinin Türk Ticaret Kanunu hükümleri kapsamında kendi hisse senetlerini veya ortaklık paylarını iktisap etmeleri durumunda %15 vergi tevkifatı yapılması planlanmıştır.
Kendi hisse senetlerini veya ortaklık paylarını iktisap etmesi durumunda sermaye şirketleri bu payları,
– Sermaye azaltımı yoluyla itfa etmeleri halinde iktisap bedeli ile hisse senetlerinin veya ortaklık paylarının itibari değeri arasındaki fark tutarının sermaye azaltımına ilişkin kararın ticaret sicilinde tescil edildiği tarih,
– İktisap bedelinin altında bir bedel karşılığında elden çıkarmaları halinde iktisap bedeli ile elden çıkarma bedeli arasındaki fark tutarın elden çıkarma tarihi,
– İktisap ettikleri tarihten itibaren iki tam yıl içerisinde sermaye azaltımı yoluyla itfa etmemeleri veya elden çıkarmamaları halinde, iktisap bedeli ile hisse senetlerinin veya ortaklık paylarının itibari değeri arasındaki fark tutarın iktisap tarihinden itibaren iki tam yıllık sürenin son günü İtibariyle dağıtılmış kâr payı sayılacağı düzenlenmekte ve bu tutarlar üzerinden %15 vergi tevkifatı yapılması sağlanmaktadır.
Cumhurbaşkanına bu oranı %30 oranında arttırma yetkisi de verilmiştir.
♦Geçici 67. Maddenin yürürlüğünün uzatılması ve kaldıraçlı işlemlerin de kapsama alınması planlanmıştır.
Menkul kıymetlerin önemli bir kısmının stopaj yoluyla vergilendirilmesini sağlayan Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67. Maddesinin yürürlük süresinin 31.12.2025 tarihine kadar uzatılması öngörülürken, bu sürenin beş yıla kadar uzatılması konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilmesi teklif edilmiştir.
Ek olarak banka ve aracı kurumlar vasıtasıyla gerçekleştirilen kaldıraçlı alım satım (foreks) işlemlerinden elde edilen gelirlerin de kaynakta kesinti suretiyle vergilendirilmesi de planlanmıştır.
♦Jokeylere yönelik vergilendirme hükümlerinin uygulanmasının yürürlüğü uzatılması planlamıştır.
At Yarışları Hakkında Kanun’a göre lisans sahibi olan lisans sahibince yetkilendirilen kişi tarafından organize edilen yarışmalara katılan atların Jokeyleri, jokey yamakları antrenörlerine ücret olarak yapılan ödemeler üzerinden %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılmasını düzenleyen hükmün uygulanması 31.12.2025 tarihine kadar uzatılmaktadır.
♦Kısmi süreli çalışmaya yönelik teşvik getirilmesi planlanmıştır.
Tam süreli çalışıyor iken 31.12.2020 tarihine kadar, kısmi süreli olarak çalışmaya başlayan hizmet erbabının ücretlerinin;
– Kısmi süreli çalışmaya geçmesi nedeniyle çalışmadığı gün sayısı kadar kısmi süreli yeni bir çalışan istihdam edilmesi ve
– bu çalışanın en az 6 ay süreyle çalışmaya devam etmesi şartıyla gelir vergisinden istisna olması planlanmıştır.
Bu istisnayı uygulamak suretiyle alınmayacak vergi tutarı, bu kapsamdaki her bir çalışan için aylık brüt asgari ücretin %10’unu aşamayacaktır. Bu istisna 12 ayı geçmemek üzere, kısmi süreli olarak yeni istihdam edilen çalışanın çalışmaya devam ettiği sürece uygulanması planlanmaktadır.
Ek olarak kısmi süreli çalışmaya başlayan mevcut çalışanlara yapılan ücret ödemeleri nedeniyle düzenlenen kağıtların bu düzenleme kapsamında gelir vergisinden istisna edilen aylık brüt ücrete isabet eden kısmı, damga vergisinden istisna olması planlanmıştır.
İstisnadan yararlanma şartları bulunmadan istisnadan faydalanılması nedeniyle eksik tahakkuk ettirilen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilmesi düzenlenmiştir.
♦Yurt içi ve Yurt dışı varlık barışı uygulaması yeniden teklifte yer almıştır.
Kanun teklifi ile önerilen yeni varlık barışı uygulamasına göre, yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını, belirlenen hükümler çerçevesinde, 30.06.2021 tarihine kadar Türkiye’deki banka veya aracı kuruma bildiren gerçek ve tüzel kişiler, söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebilmesi planlanmıştır.
Söz konusu varlıklar, yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve yürürlük tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 30.06.2021 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilecek, bu takdirde, defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye’ye getirilme şartı aranmaksızın hükümlerden yararlanılması planlanmıştır.
Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye’de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar, 30.06.2021 tarihine kadar vergi dairelerine bildirilecek ve bu varlıklar, dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaksızın kanuni defterlere kaydedilebilecektir.
Bu takdirde, söz konusu varlıklar vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilecektir.
Türkiye’ye getirilen veya kanuni defterlere kaydedilen varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak kabul edilmemesi önerilmiştir.
Söz konusu varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır. Bu hükümden faydalanılabilmesi için bildirilen varlıkların, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi şart koşulmuştur.
Cumhurbaşkanı, bu maddede yer alan süreleri, bitim tarihlerinden itibaren her defasında 6 ayı geçmeyen süreler halinde bir yıla kadar uzatmaya yetkili kılınması önerilmiştir.
C.2. Katma Değer Vergisi Kanunu’nunda gerçekleşmesi planlanan değişiklikler
♦ KDV Kanunu’n geçici 17. Maddesinde düzenlenmiş olan uygulamasının süresi 31.12.2025 tarihine kadar uzatılmıştır.
Teklif ile dahilde işleme izin belgesine sahip mükelleflerin yurt içinden temin edecekleri maddelerde, tecil-terkin uygulaması kapsamında işlem yapılabilmesine devam edilmesi amaçlanmıştır.
♦UEFA Şampiyonlar Ligi Finaline özel olarak belirlenen istisnaların süresi uzatılmıştır.
Teklif ile, 2021 yılı Şampiyonlar Ligi Finali’ni Türkiye’de oynanacak olması nedeniyle, buna yönelik KDV istisnasının 2021 yılı finali için geçerli olması teklif edilmiştir.
C.3. Kurumlar Vergisi Kanunu’nda gerçekleşmesi planlanan değişiklikler
♦Cumhurbaşkanına, %20 olan Kurumlar Vergisi oranını 5 puana kadar indirme ve tekrar kanuni seviyesine getirme yetkisi planlanmıştır.
Diğer taraftan, halka açıklığı, kaydiliği ve kurumsallaşmayı teşvik etmek amacıyla, bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktöring şirketleri, finansman şirketleri, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri hariç olmak üzere payları Borsa İstanbul Pay Piyasasında işlem görmek üzere en az %20 oranında ilk defa halka arz edilen kurumların paylarının ilk defa halka arz edildiği hesap döneminden başlamak üzere beş hesap dönemine ait kazançlarına kurumlar vergisi oranının 2 puan indirimli uygulanmasına ilişkin düzenleme yapılması teklif edilmiştir.
♦Konaklama Vergisinin ertelenmesi planlanmıştır.
01.01.2021 tarihinde yürürlüğe girmesi planlanan konaklama vergisinin yürürlük tarihinin teklif ile 01.01.2022 yapılması planlanmıştır.
D. İş Kanunu’nda yapılan değişiklikler
♦Belirli Süreli İş sözleşmelerine ilişkin düzenlemeler getirilmiştir.
Yasa tasarısına göre, belirli süreli işlerde veya belli bir işin tamamlanması veya belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı olarak işveren ile işçi arasında yazılı şekilde yapılan iş sözleşmeleri belirli süreli iş sözleşmesi olarak tanımlanmakta ve belirli süreli iş sözleşmesi, esaslı bir neden olmadıkça birden fazla üst üste zincirleme şekilde yapılamamaktaydı, teklif ile beraber, yirmi beş yaşını doldurmayan veya elli ve üzeri yaşta olan işçilerle yapılacak belirli süreli iş sözleşmelerinin şartları yeniden düzenlenerek mevcut sınırlamalara tabi olmaksızın belirli süreli iş sözleşmesi yapılabilmesi, işçinin aynı işverenin işyerlerinde belirli süreli iş sözleşmesi azami bir defada veya yenilenerek yapılan belirli iş sözleşmelerinin toplam süresi 2 yılı geçemez.
♦25 yaş altı çalışanlara yönelik prim ödemesi düzenlemeleri önerilmiştir.
İşe girdiği tarih itibariyle 25 yaşından küçük olup, hizmet akdine tabi olarak bir veya birden fazla işverence çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olanlar için, çalıştırıldıkları süreyle orantılı olarak işverenlerce;
– Prime esas günlük kazanç alt sınırının %2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ile,
– %7,5’i işveren ve %5’i sigortalıya ait olmak üzere %12,5 oranında genel sağlık sigortası primi ödenmesi öngörülmüştür.
Bu kapsamda çalışanların genel sağlık sigortası primlerinin 30 güne tamamlanması zorunlu hale getirilecektir.
Ek olarak bu kapsama girenler, adlarına ödenen primin ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar aynı kazancın otuz katının %20’si oranında malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeyebilecek ve ödenen primlere ilişkin süreler sigortalılık süresi sayılacaktır.
İşe girdiği tarihten önceki son 1 yıl içinde prim ödeme gün sayısı 120 günden fazla olanlar ile 25 yaşını dolduran sigortalılar hakkında bu madde hükümleri uygulanmayacaktır.
E. Sonuç
Söz konusu kanun teklifi Plan ve Bütçe Komisyonu, Adalet Komisyonu, Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonunda ayrı ayrı görüşülüp karara çıkması beklenmektedir. Teklif, yürütme ve yürürlük maddeleriyle birlikte toplam 43 maddeden oluşmakta olup, bu maddeler veya teklifin kapsamı Meclis Genel Kurulu’ndaki görüşmeleri sırasında değişikliğe uğrayabilir.
İlgili Kanun Teklifi’nin kabul edilip yürürlüğe girmesine müteakip Hukuk büromuz tarafından yine ayrıca güncel bilgilendirmeler yapılacaktır.
Saygılarımızla
Gülaç Hukuk Bürosu
[1] İşsizlik Sigortası Kanunu’na 23.07.2020 tarihli ve 7252 sayılı Kanunla eklenen geçici 26. Maddeyle Pandemi döneminde ekonomik aktivitenin azalması nedeniyle çalışanlarını kısa çalışmaya geçiren veya ücretsiz izne ayıran işverenlerin ve çalışanların normalleşme dönemine daha esnek ve ılımlı geçişlerini sağlamak için söz konusu düzenleme getirilmiştir. Bu düzenlemeye göre 01.07.2020 tarihinden önce kısa çalışma ödeneğine veya nakdi ücret desteğine başvuran özel sektör işyerlerinde, kısa çalışma düzenine geçirilmesi halinde yararlanılan kısa çalışma ödeneği veya nakdi ücret desteği aylık ortalama gün sayısı ve asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primleri tutarında ve en fazla 3 ay süreyle desteklenmektedir.