İkamet ve İş Yeri Farklı İllerde Bulunanlar İle Yaş Sınırına Takılanlar Hakkında Bilgi Bülteni
A. Giriş
Bilindiği üzere, Dünya Sağlık Örgütü tarafından “Pandemi” olarak nitelendirilen Covid-19 (Korona virüs) salgınının yarattığı hayati risk ve virüsün yayılım hızı göz önünde bulundurularak idare tarafından birçok tedbir alınmakta ve bu kapsamda olağanüstü önlemler oluşturulmaktadır.
T.C. İçişleri Bakanlığı’nın, 03.04.2020 tarih ve 6325 sayılı Genelgesi1 (“Genelge”) içeriğinde şehir giriş/çıkışlarına yönelik kısıtlamadan bahsedilmiş ve sokağa çıkma yasağına ilişkin yaş sınırlaması düzenlemesine gidilmiştir.
Genelge doğrultusunda Büyükşehir statüsündeki 30 ilimiz (Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Muğla, Ordu, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon, Van) ile Zonguldak ili için il sınırlarından kara, hava ve deniz yolu ile (toplu ulaşım aracı, özel araç ve yaya vb.) yapılacak tüm giriş/çıkışların 03 Nisan 2020 Cuma günü saat 24.00’den itibaren 15 günlük bir süre için geçici olarak durdurulmasına karar verilmiştir.
Bir diğer yandan, işbu Genelge uyarınca, 81 ili kapsayacak şekilde tüm il ve ilçeler, doğum tarihi 1.01.2000’den sonra (dahil) olanların sokağa çıkmaları 03.04.2020 tarihi saat 24:00 itibarıyla geçici olarak yasaklanmıştır.
Aynı Genelgede, çalışma hayatı içerisinde yer alan yönetici, çalışan ya da iş yeri sahiplerinin ikamet ve iş yerlerinin farklı illerde bulunması durumlarında iller arasındaki giriş/çıkışların; durumun ispatını sağlayan belgelerin (yerleşim yeri/ikamet belgesi, SGK kayıt belgesi) ibrazı koşuluyla yasaktan muaf tutulacağı belirtilmiştir. Ne var ki, yaş sınırlandırmasına dair bir istisnadan bahsedilmemiştir.
Söz konusu kısıtlamalarla birlikte;
➢Yasak kapsamındaki illerden birinde ikamet eden ve fakat iş faaliyetlerinin yürütüldüğü iş yeri adresi yasak kapsamındaki bir başka ilde bulunan yönetici, çalışan ve/veya işverenlerin iş yerine gidiş ve dönüşlerini, söz konusu durumun ispatını sağlayan belgelerin ibrazıyla sağlayabilecekleri belirtilmiş,
➢Haklarında sokağa çıkmamaları gerektiğine yönelik tedbir uygulanan yaş grubuna dahil yönetici, çalışan ve/veya işverenlerin iş faaliyetlerini nasıl sürdüreceği hususunda ise belirsizlik doğmuştur.
Hal böyleyken, şehir giriş/çıkışlarındaki tedbirler ve yaş sınırlaması kapsamına dahil yönetici, işçi ve işverenlerin kısıtlama karşısındaki muafiyet şartları, T.C. İçişleri Bakanlığı’nın özel düzenlemeleri çerçevesinde incelenecektir.
B. İstisnaya Yönelik Düzenleme
Anılan Genelgenin yayımıyla birlikte, şehir değişikliğine ilişkin yasağa dahil olan ve/veya yaşı gereğince sokağa çıkma konusundaki sınırlandırmalara tabi tutulan yönetici, işçi ve/veya işverenler yönünden iş faaliyetlerinin nasıl yürütüleceğine dair uygulama içi sorun meydana gelmiştir.
Bu nedenle, T.C. İçişleri Bakanlığı tarafından 05.04.2020 tarihinde “Sokağa Çıkma Yasağı Bulunan 18-20 Yaş Arasındaki Gençlerle İlgili İstisnalar” adı altında yayımlanan Ek Genelge2 (“Ek Genelge”) kapsamında, 03.04.2020 tarihli Genelgede yer alan sınırlandırmalara yönelik muafiyetler düzenlenmiştir.
►Seyahat Yasağına İlişkin İstisnalar
Belirtildiği üzere, il ve ilçeler için getirilen giriş çıkışların engellenmesi hakkındaki yasağa ilişkin istisnalar 03.04.2020 tarihli Genelgede de bulunmaktadır. Öyle ki, yönetici, işçi veya işverenlerin, çalıştıkları işyerinin adresini içerir SGK kayıt belgesini ve ikamet/yerleşim yerine ilişkin belgeyi iller arasında seyahat ederken yanlarında bulundurmaları yeterli olacaktır.
►Yaş Sınırlamasına İlişkin İstisnalar
Ek Genelge uyarınca, 01.01.2000 tarihinden sonra (dahil) yönetici, çalışan ya da işverenlerin iş faaliyetlerine devam etmesine ilişkin koşullar açıklığa kavuşmuştur. Öyle ki, düzenlemeye göre 18-20 yaş aralığında özel sektörde düzenli bir işe sahip olanların SGK Kayıt Belgelerini yanlarında bulundurmak koşuluyla sokağa çıkış yasağından muaf tutulacakları belirtilmiştir.
Ek Genelgenin ilgili kısmı şöyledir; “Buna göre doğum tarihi 01.01.2000-01.01.2002 tarihleri arasında (18-29 yaş aralığında) olmakla beraber; özel sektörde düzenli bir işe sahip olan ve sosyal güvenlik kayıt belgesi ile bu durumu belgeleyenler, tarımsal üretimin sürekliliği açısından önemli bir fonksiyona sahip olan ve iller arasındaki planlama, seyahat ve konaklama koşulları 03.04.2020 tarih ve 6202 sayılı Genelgemiz ile düzenlenen mevsimlik tarım işçileri, 03.04.2020 tarih 6235 sayılı Bakanlık Genelgesi ile getirilen sokağa çıkış yasağından muaf tutulacaktır. Bu istisnalar 01.01.2002 tarihinden sonra doğanlara (18 yaşından küçüklere) uygulanmayacaktır.”
Dolayısıyla, belirtilen kişilerin, istisna kapsamında olduklarını kanıtlayacak belgeleri yanlarında bulundurmak ve denetimler sırasında bu belgeleri ibraz etmekle yükümlü oldukları da açıkça vurgulanmıştır.
♦Hem Seyahat Hem Yaş Sınırlamasına Takılanların Durumu
Yayımlanan Genelgeyle getirilen yasaklar sebebiyle hem 01.01.2000 tarihinden sonra doğan hem de yerleşim yerleriyle iş yerleri yasak kapsamındaki farklı illerde bulunan kişilerin nasıl hareket etmesi gerektiği hususu da gündeme gelmiştir.
03.04.2000 tarihli Genelge ve 05.04.2000 tarihli Ek Genelge birlikte değerlendirildiğinde; bu kapsamdaki kişilerin, adreslerini içerir SGK Kayıt Belgesi ve ikamet/yerleşim yerine ilişkin belgeleri seyahat sırasında yanlarında bulundurmaları yeterli olacaktır.
C. Sonuç
Yukarıda izah edildiği üzere; gerek ikamet adresleri ile iş yeri faaliyetlerinin yürütüldüğü yer yasak kapsamındaki farklı illerde bulunan kişilerin gerekse 01.01.2000 tarihinden sonra (dahil) doğanların SGK Kayıt Belgesi ile ikamet/yerleşim yerine ilişkin evraklarını gerektiğinde yetkililere ibraz etmek üzere yanlarında ve hazır bulundurmalarını tavsiye etmekteyiz.
Konuya ilişkin herhangi bir sorunuz olması halinde her zaman bizlerle iletişime geçebilirsiniz.
Saygılarımızla,
Gülaç Hukuk Bürosu