A.  Giriş

Dünya ekonomisini belirleyen Amerika Birleşik Devletleri her geçen gün genç yatırımcıları kendisine çekmektedir. Küresel boyuttaki ekonomik hakimiyeti ve politik istikrarı sayesinde dünya ekonomisine yön veren Amerika her yatırımcının ilgisini çekmekle birlikte, birçok önemli bilişim, tarım, finans sektörünü de elinde barındırmaktadır. ABD sınırları içerisinde bulunan şirketlerin en büyük avantajlarından biri ise, büyüyen ekonomi karşısında nitelikli iş gücüne de sahip olmasıdır. Bu sebeplerle de, gerek genç yatırımcıları gerekse de köklü şirketleri yıllardır kendi topraklarına çekmekte ve ekonomik hacmini her geçen gün arttırmaktadır.

Amerika’da, Sole Proprietorship (“SP”), General Partnership (“GP”), Limited Liability Company (“LLC”), Business Corporations, Incorporated (“INC CORP”) olmak üzere toplamda 4 adet ana şirket türü bulunmaktadır. İşbu bilgi bültenimizde her ne kadar genel hatlarıyla diğer şirket türlerinden bahsedilecekse de yabancı yatırımcılar için daha avantajlı olan LLC’nin kuruluş süreci ayrıntılı olarak incelenecektir.

B.  Genel Bakış

 Sole Proprietorship (SP): Türkçe karşılığı şahıs şirket türü olan SP’ler Amerika’nın en basit şirket türüdür. İşbu şirket türü, şirket sahip veya sahiplerinin şirkete karşı sorumlu olmaları sebebiyle de tercih edilmektedir.

 General Partnership (GP): Çok ortaklı olarak kurulan işbu şirket türünde şahıs şirletlerinde olduğu gibi ortaklar, şirketin tüm kar ve zararlarından sorumludur. Bu şirket türünün kuruluşu öncelikle ortaklık sözleşme ile ortaklık yapısının belirlenmesiyle yapılmaktadır. Diğer şirket türlerine oranla bu şirket türünün kuruluş maliyetleri çok daha uygundur.

 Business Corporations, Incorporated (INC CORP): Anonim şirketlerin bir benzeri olan bu şirket türü de Amerika’da rahatlıkla tek kişi veya ortaklı olarak kuralabilmekredir. INC CORP’ları kurarken dikkat edilmesi gereken en önemli hususu eyalet yasaları oluşturmaktdır. INC CORP’lar gerek ticari amaçlar gerekse de kar amacı gütmeyen şirketler adına da kurulabilmektedir. SP, GP veya LLC’lere oranla Amerika’daki INC CORP’ların ortaklık yapısının daha karmaşık olduğunu söylemek mümkündür.

 Limited Liabilitiy Company (LLC): Limited Şirkete karşılık gelen LLC’ler yabancı yatırımcıların en çok kurmayı tercih ettikleri şirket türüdür. Bünyesinde bir çok avantajı bulunduran işbu şirket türünün kuruluşu basit adımlarla ilerlemektedir. Bu şirket türünün yapısında, şirket sahipleri ve ortaklar kişisel olarak şirketin borç ve yükümlülüklerinden sorumlu olmayıp, şirketin zararı/kaybı ortaklığa yatırılan miktarı geçememektedir. Bu nedenle risk faktörü kısıtlıdır. Bunun dışında, LLC’lerde şirket sahipleri ticari gelirleri oranında vergiden sorumludur. Ortakların ise LLC’den aldığı ücretler, şirket karından düşülmekle birlikte, yabancı yatırıcımlar gerek yurtdışında gerekse de Amerika’da başka LLC ortağı olabilmesi sebebiyle, yabancı yatırımcıların oldukça ilgisini çekmektedir.

LLC’lerin kuruluş aşamaları kısaca aşağıdaki gibidir:

 Unvan Seçimi: Öncelikli olarak şirkete, kuruluş yerindeki eyaletin ilgili departmanında kayıtlı olmayan bir şirket unvanı bulunmalı ve unvanın sonuna LLC / L.L.C. / Lt. / Liability Co. gibi bir ibare eklenmelidir. Seçilen unvan, şirketin kurulduğu eyalet düzenlenmeleri dışında seçilen ismin, başka bir firmanın marka ve isim haklarını da ihlal etmiyor olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir.

 Kuruluş Dökümanlarının Tescili: Kuruluş dökümanlarının hazırlanması akabinde kuruluş yapacağınız eyalette bulunan ilgili kurumda bu belgelerin tescili gerekmektedir. Bu dökümanların içeriği ise Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına tabi şirketlerin kuruluş dökümanlarına benzer olmakla birlikte, genel hatlarıyla şirketin ismini, adresini, yasal temsilcilerini ve faaliyet alanlarını göstermektedir. Tescil harçları, eyaletten eyalete değişmekle birlikte, 120 Amerikan Doları civarındadır.

 Şirket Ana Sözleşmesi: Yine Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına tabi şirketlerinki ile benzerlik gösteren şirket ana (esas) sözleşmesi, ortakların paylarını, hak ve yükümlülüklerini, kar ve zarar paylaşımlarını, şirketin yönetim biçimini ve oy haklarını gösteren bir sözleşmedir. Ana sözleşme içeriğine ortakların/paydaşların isteği doğrultusunda hisse senetlerinin nasıl, ne zaman ve kimlere devredilebileceği belirlenebilmekte olduğundan büyük önem arz etmektedir.

 Kuruluş İlanının Verilmesi: Gerekli tüm aşamaların tamamlanması akabinde, yerel bir gazetede şirketin kuruluş ilanının verilmesi gerekmektedir. Ancak unutulmamalıdır ki, kuruluş ilanının verilmesi her eyalet için zorunlu bir şart olarak tutulmamıştır. Bu nedenle, şirketin kuruluş eyaleti, kuruluş ilanının verilmesinin zorunlu olup olmaması hususunda önem arz etmektedir.

 Belge ve Lisans İzinlerinin Alınması: Amerika’da şirket kuran kişiler tüm işlemleri gerçekleştirdikten sonra şirket kapılarını hemen müşterilere açamamakta olup; şirketin aktif hale gelebilmesi için şart olan eyaletler arasında ve kurulacak şirket türü dahilinde alınması gereken bazı lisans ve özel belge türleri bulunmaktadır. Bu nedenle, kurulacak olan şirket adına alınması gereken belge ve lisanslar dikkatlice araştırılmalı ve işbu belge ve lisansları alınması hususunda eyalet prosedürleri takip edilmelidir.

 LLC’ler,  kuruluş bakımından zor olmayan bir şirket türü olmakla birlikte, kuruluş aşamaları ve prosedürleri eyaletten eyalete değişebilmektedir. Bu nedenle, yabancı yatırımcıların iş yapacağı eyaleti seçerken şirket kuruluş aşamasında karşı karşıya kalabileceği yasaları da göz önünde bulundurması gerekmektedir.

Ek olarak, önemle belirtmek isteriz ki, Amerika’da yatırım yapan kişilerin kuracakları şirket türlerine göre hem şirket ortağı olarak kendilerine hem de Amerika vatandaşı olmayan çalışanlarına E-1, E-2, EB-5, L-1A ve L-1B vizeleri almaları da mümkündür. Bu kapsamda, Amerika’da bulunarak ticari faliyetlerini aktif bir şekilde sürdürebilir, yurtdışında bulunan çalışanlarını rahatlıkla Amerika’da kurulan şirketlerine transfer edebilirler.

C.  Sonuç

Amerika’da şirket kurma süreci; idari kurumlar nezdinde yapılacak başvurular ve bildirimler gibi geniş çerçevede beraberinde birçok işlemi beraberinde getireceğinden öncelikle ayrıntılı bir iş planının geliştirilmesi ve bu kapsamda ihtiyaçların sınırlarının çizilmesiyle başarıya ulaşabilecektir. Bu karmaşık süreç neticesinde uzun vadede ticari faaliyetle elde edilmesi hedeflenen sonuçlara ulaşılabilmesi adına Amerika’da yer alan çeşitli çözüm ortaklarıyla beraber çalışan hukuk bürolarının desteği, belirlenen amaçlara ulaşabilmek için son derece önemlidir.

Saygılarımızla,
Gülaç Hukuk Bürosu